Het winnen van steenkool was zo’n lucratieve bezigheid, daar ging heel oostelijk en westelijk Zuid-Limburg voor ondersteboven. In de jaren 50 werkte bijna iedereen in ‘de koel’. Met een wervelende snelheid schoot je in een smalle liftschacht zo’n 700 meter diep in de grond. Het was aan jou om samen met je koempels het zwarte goud naar boven te halen, zodat heel Nederland er lekker warm bij zat.
Het Zuid-Limburgs mijnverleden
Het zwarte goud
Maak kennis met het rijke mijnverleden
Vandaag de dag herinneren slechts enkele monumenten aan het mijnverleden dat Zuid-Limburg, maar ook de rest van Nederland zoveel welvaart bracht. Reden te meer om eens wat dieper te graven in de boeiende geschiedenis van de Zuid-Limburgse steenkolenwinning.
Nederlands Mijnmuseum
Het Nederlands Mijnmuseum laat je alle kleuren van het mijnverleden ontdekken. Dat begint bij de zwarte verhalen over steenkoolwining, die gouden tijden brengt voor de Mijnstreek, maar ook grauwe kanten laat zien.
Schacht Nulland
De Schacht Nulland behoorde tot de voormalige Domaniale Mijn in Kerkrade. De oudste steenkolenmijn van Nederland. Vanaf 2006 is het een dependance van het Discovery Museum, Museumplein Limburg. Oud-koempels van de Domaniale Mijn hebben de stichting ‘Koempels van de Domaniale’ opgericht.
Steenkolenmijn Valkenburg
Stap samen met een ex-mijnwerker in de ondergrondse wereld van de steenkoolwinning. Met jarenlange ervaring als koempel weten de gidsen je op een levendige manier te boeien over de steenkoolwinning in Zuid-Limburg.
Bestel in onze webshop
Geleen vertelt
Mensen van Geleen en daarbuiten noemen hun stad ‘De Waereldsjtad’. Waar komt dat vandaan? Ontdek het tijdens de mijnwerkersroute 'Geleen vertelt'. Onderweg vertelt Geleen jou verhalen over een wereldstad, sterker nog…ze laat het je zien!
Wandelroute Het mijnverleden op straat
De stad Heerlen was hét centrum van de voormalige Mijnstreek. Dat is nog steeds te zien, te voelen én te horen. Soms is het verleden goed verstopt, maar het komt aan de oppervlakte tijdens deze wandelroute van 3,3 km!
Fietsgids In het Spoor van de Mijnen
Deze fietsroute van 58,6 km door de voormalige Oostelijke Mijnstreek brengt je langs bekende en verborgen sporen uit het mijnverleden. Fiets in 1 dag of deel 'm op in 4 of meer kleinere lussen.
Mijnsteenberg Heerlen
De Mijnsteenberg in Heksenberg is de enige nog in originele staat verkerende mijnsteenberg in Nederland. Dit monument vertelt een deel van het verhaal van ons industriële mijnverleden. De Mijnsteenberg zal zo snel mogelijk toegankelijk worden gemaakt als recreatiegebied voor inwoners en bezoekers.
Mijnmuseum Beringen
Duik op het imposante industriële mijnterrein van Beringen onder in de wereld van mijnwerkers, de steenkool, het harde werk en het leven rondom de mijn.
Alle attracties over het mijnenverleden op de kaart
Herbeleef de Mijntijd met de leukste evenementen
Groenmetropool Routes
Het gebied van de ‘Groenmetropool’ strekt zich uit van Beringen (B) in het Westen, tot Heerlen (NL) en Düren (D) in het Oosten. Eeuwenlang werd deze regio beheerst door de steenkolenindustrie, maar ook ná dit tijdperk blijkt het gebied grenzeloos te zijn. Om deze saamhorigheid te benadrukken kun je genieten van twee recreatieve routes: de Groenmetropool-fietsroute en de Groenmetropool-autoroute. Deze routes verbinden historische bezienswaardigheden, natuur- en recreatiegebieden.
Het leven ondergronds
Het werk van een mijnwerker
Het oosten van Zuid-Limburg wordt ook wel de Oostelijke Mijnstreek genoemd. Al in 1899 opende in Heerlen de eerste mijn waar op grote schaal steenkool werd gewonnen, de Oranje Nassau I. Door de groeiende vraag naar steenkool vanuit de spoorwegen en de opkomende industrie die werkte op stoommachines, breidde het aantal mijnen snel uit. De Oostelijke Mijnstreek beslaat het huidige Parkstad. Deze regio heeft tot 1974 vrijwel geheel in het teken gestaan van de mijnen. In de hoogtijdagen van de steenkoolwinning behoorde de Oostelijke Mijnstreek tot een van de meest welvarende gebieden van het land.
‘‘Dat gaat niet, bestaat niet"
Het echte werk, dat gebeurde ondergronds. Onder het motto ‘‘Dat gaat niet’, bestaat niet’ werd met groot geweld de zwarte steenkool bovengronds gehaald. Ondergronds was het werk zwaar en soms gevaarlijk. Instortingen, explosieven, mijngassen... De koempels waren niet bang aangelegd en moesten goed op elkaar kunnen vertrouwen. Onderling heerste een sterke verbondenheid en gelijkheid, want onder in de mijn was iedereen even zwart. Eenmaal bovengronds ging het mijnleven door. In je vrije tijd speelde je in de harmonie van de mijn of in de sportclub van de mijn. Zo ontstond er een hechte gemeenschap.
