Blij werd ik toen we deze week tijdens een wandeling over een smal pad pal langs de prikkeldraad van een weiland op een heuvel in de buurt van Schin op Geul liepen. Een weiland met een handvol koeien was het, maar blij werd ik van een appelboom aan de rand van het weiland.
Een boom vol groene nog niet rijpe appels die glinsterden in het zonlicht. Het waren echter niet de glinsterende appels waar ik blij van werd. Nee, ik werd blij van de schaduw op de vloer rond de stam onder de kruin van de boom. Schaduw waar enkele koeien een heerlijk koele plek vonden, terwijl enkele andere koeien ervoor kozen om nog wat te zonnebaden.
Fruitbomen: een weldaad voor weidedieren
Blogger: Wiel Beijer - Wandelen met Wiel
Als de buitentemperatuur boven de 30 graden komt en de onplezierige neiging heeft om nog wat graden hoger te stijgen op de thermometer, dan wandelen wij graag onder de schaduw van hoge loofbomen. Af en toe een stukje in de zon lopen is prima (uiteraard met beschermende hoed op!), maar naar de volgende schaduwplek wordt dan reeds uitgekeken. De route wordt ook zo uitgestippeld dat niet teveel door open boerenland moet worden gelopen.
Wandelaars die er niet voor schromen om er op uit te trekken als de zon zomers heet gloeit zien onderweg regelmatig weidedieren die niet kunnen schuilen voor die zon. Als we dit zien hoeven niet meteen alle alarmbellen af te gaan. Weidedieren zoals koeien, paarden, schapen en geiten zijn behoorlijk goed opgewassen tegen warmte, zoals ze ook opgewassen zijn tegen kou en nattigheid. Dat hoort als het ware bij hun beroep van koninklijk goedgekeurde grasmaaier.
Maar wanneer de weersomstandigheden extreem worden, zoals extreme hitte met temperaturen boven de 35 graden, dan staan ze te puffen in de hitte en zoeken ook weidedieren graag af en toe een schaduwplek op. Onder een hoogstam fruitboom, in een open schuur of onder een afdak. Wel zo lekker. Ook om te voorkomen dat de dieren lusteloos worden of heuse hittestress krijgen. Deze beschutting tegen de zon is in ons land (nog) geen dierenrecht, zoals vers water wel wettelijk verplicht is.
Maar een schaduwplek aanbieden is wel zo menselijk of zo je wilt dierlijk. Niets dat een koe na een uurtje kauwen en herkauwen heerlijker verkoeling kan bieden als even onder een loofboom in de schaduw staan. En vanaf die koele plek misschien wel met enig leedvermaak passerende wandelaars nastaren die vrijwillig in de brandende zon lopen.
Wakker Dier wil dat de Minister van Landbouw schaduw in de graaswei verplicht stelt. Zeker nu we vaker geconfronteerd worden met extreme buitentemperaturen tot wel 40 graden. Gelukkig zijn er in Zuid-Limburg nog boeren die in hun weilanden hoogstam fruitbomen laten staan. Het fruit wordt vaak niet eens meer geplukt en wordt aldus valfruit. Die boeren weten dat hun weidedieren zo’n boom zeer op prijs stellen. Maar er zijn ook nog veel kale weilanden te vinden waarop koeien grazen zelfs als het tropisch heet is. Of schapen. Of ander weidedieren. Doe ze een lol en plant weer wat fruitbomen met een hoge stam en een brede kruin. Of bouw in de wei een afdak.
Sinds een jaar of twintig bestaat in Nederland de actie Bomen voor Koeien. Een initiatief van het radioprogramma Vroege Vogels en de stichting wAarde. Naar verluidt zijn er al meer dan 100.000 schaduwbomen geplant. Nog lang niet genoeg. Het gaat om dierenwelzijn. Dus waar nog geen schaduwbomen geplant zijn, is het verstandig weidedieren naar binnen te halen in een ruime stal als het buiten te heet wordt.
Ik ga ook niet wandelen als het buiten richting 40 graden gaat! Zeker niet in die brandende zon. Dan ga ik zelfs niet onder een parasol op een terras zitten, maar blijf ik lekker binnen met de deuren dicht en de gordijnen gesloten. Nee, zonder airco in huis, want die warmt de aarde alleen maar nog meer op! Krijgen we nog meer hittestress. Ik kies voor de natuurlijke airco, ook wel boom genoemd.