Je kunt op eindeloos veel manieren onthaasten in Zuid-Limburg: lekker bubbelen in een kuuroord, genieten van monumentale bouwwerken of een lange wandeling maken over de heuvels. Wij hebben een dagje onthaast zoals jij dat waarschijnlijk nog nooit hebt gedaan. Overal verstopt door Zuid-Limburg staan er namelijk kleine monumentjes waar de meerderheid van ons klakkeloos langsloopt. Wij niet (meer)!
Wegkruisen
Ontspannen met spirituele schatten langs de weg
Bekijk de vlog!
De spirituele schatten waarnaar wij refereren zijn de zogenaamde wegkruisen. De houten, stenen of metalen Jezuskruisen vind je vaak op een straathoek, ze hangen aan de buitenwand van een boerderij of zijn verstopt in een fraai gesnoeide heg. Soms rijkelijk versierd, soms ingetogen, de ene keer met een uitgebreid geschrift, de andere keer staat er alleen ‘I.N.R.I.’. Deze religieuze parels in het Zuid-Limburgse landschap zijn uniek voor de regio en als je er eenmaal op gaat letten, zie je ze overal.
Om ons letterlijk en figuurlijk op weg te helpen, hadden we een wandelboekje mee dat ons hielp om de wegkruisen te vinden en ook het verhaal achter de kruisen te vertellen. Elk wegkruis heeft namelijk zijn eigen verhaal, want ooit is het geplaatst met een bepaalde reden. Dat kan heel uiteenlopend zijn, van vrij algemeen tot heel specifiek. Zo zijn er wegkruisen die vragen om bescherming of voorspoed, er zijn er die danken voor het overleven van de oorlog, maar er zijn er ook die gedenken aan een dodelijk ongeluk of zelfs een moord!
Wegkruisen vind je door heel Zuid-Limburg, maar wij hebben de wegkruisen in en rond Simpelveld ontdekt. Heerlijk rustig wandelen langs oude boerderijen, afgelegen veldwegen en door het gezellige centrum van Simpelveld. Onderweg werden we getrakteerd op een prachtig panoramisch uitzicht vanaf de picknickplaats op de Hulsbergweg. Als je hier niet meer kunt onthaasten, dan weten wij het ook niet meer.
Van sommige wegkruisen is het verhaal achter de plaatsing mettertijd verloren gegaan. Gelukkig zijn veel verhalen bewaard gebleven. Een aangrijpend voorbeeld is het kruis bij Hoeve Bulkem in Eys. Dit ongelukskruis is in 1930 geplaatst toen een familielid uit de boerderij verongelukt is door een dorsmachine. Een eindje verderop dienen we te ‘bidden voor de arme ziel’ van een verongelukte ruiter en halverwege de Hulsbergweg gedenken we de Voerendaalse boer Lipperts die op deze berg overreden werd door zijn eigen kar.
Gelukkig werden ook voor vrolijker of hoopvoller gelegenheden wegkruisen geplaatst, zoals het 40-jarig priesterjubileum van pastoor Grispen, het zegenen van de hoogstgelegen waterput van Nederland en het beschermen van de landbouwoogst tegen hagelschade. Al wandelend door het mooie landschap verklapt elk wegkruis een klein stukje lokale geschiedenis.
De wegkruisen zijn zeker geen halfvergeten overblijfsel uit een religieus verleden. Ze worden nog steeds onderhouden en gekoesterd door hun omgeving. Er komt steeds meer aandacht voor deze pareltjes in het landschap met thematische wandelingen die ze met elkaar verbinden. Ook maken sommige wegkruisen tot op de dag van vandaag deel uit van de jaarlijkse processie, maar daar hoef je zeker niet op te wachten om ze te bewonderen. Wandelen door Zuid-Limburg is altijd al een moment van bezinning, maar we hebben mogen ervaren hoe de bijzondere verhalen achter wegkruisen hieraan bijdragen. Let zelf maar eens op: nu zie je ze overal!
Liefs, Jenneke en Leonie