Onderweg in Paarden­bloemen­land

Deze niet bij iedereen geliefde bloem – sommige mensen noemen de paardenbloem onterecht onkruid - kleurt momenteel heel wat groene weilanden knalgeel. Voor de echte liefhebber is het dan ook in deze periode van het voorjaar volop genieten tijdens een wandeling over de paden en landwegen in paardenbloemenland. Wandelend door het Heuvelland kom ik ze gelukkig vaak tegen, die weilanden vol met duizenden paardenbloemen. Die combinatie van groen en geel is zo mooi, daar kan ik niet genoeg van krijgen. Helaas en vreemd genoeg zijn er ook talloze weilanden waarin geen enkele paardenbloem bloeit. Rara hoe kan dat…?

Pisbloem of pissebloem noemen wij de paardenbloem in veel Limburgse dialecten. Dat is overigens niet denigrerend bedoeld. Die naam heeft de paardenbloem te danken aan het kennelijk urine afdrijvend effect van het eten van de (jonge) bladeren. Ook in andere Nederlandse en Vlaamse dialecten komt het woord pis in de naam van deze bloem voor. Zelfs in de Franse taal: pissenlit. Maar de Fransen hebben ook een ander woord voor deze bloem. Dat is dent de lion. In het Engels Dandelion. En in het Duits Löwenzahn. Leeuwentand dus, maar in het Nederlands heet die vreemd genoeg paardenbloem en heeft de bloem lang het imago gehad dat die nutteloos en waardeloos is.

Maar dat is niet waar. Als je bijvoorbeeld de holle stengel kneust komt er vocht uit. Dat is de paardenbloemenmelk en die schijnt te helpen tegen puistjes. Gewoon er op smeren in plaats van dat dure middeltje uit de drogisterij en kijken of het helpt. Koeien, schapen en geiten lusten de paardenbloem rauw, omdat die hun medicijn is voor een gezonde lever. Schijnt overigens ook voor onze nieren en lever goed te zijn. In ieder geval kun je de bladeren, die als een rozet op de bodem groeien, eten. Liefst de jonge bladeren, want die zijn minder bitter dan de oudere. In de volksmond heet dit molsla. Ook de bloem is eetbaar, maar wel vóór de zaadzetting. En je kunt van paardenbloemen thee zetten.

Maar het belangrijkste is dat de vroege bloeier, die de paardenbloem is, een godsgeschenk is voor bijen en vlinders op zoek naar nectar en stuifmeel. Dus ook die paardenbloem in de tuin in ieder geval niet er uit rukken voordat die is uitgebloeid, want zoveel bijen en vlinders hebben we helaas niet meer. En als de bloem is uitgebloeid, verschijnen de bekende pluisjes. Door er tegen te blazen drijven die vruchtpluisjes weg en zaaien ze elders nieuwe paardenbloemen. Dat blazen is leuk voor de kinderen tijdens een wandeling door paardenbloemenland.