Hoe werd het zilverzand vanuit de mijnen naar de zeef- en maalinstallaties vervoerd, zonder gebruik te hoeven maken van vrachtwagens? Heb jij een idee?
Intensieve afgraving van zilverzand
Waar ooit de glooiende hellingen richting de Oude Beek lagen, bevindt zich nu de Zuidplas. Dit is een grootschalige afgraving van zilverzand, die na de sluiting van de mijnen is gestart. De Sibelco-groeve (toen nog Sigrano-groeve) is één van de bedrijven die het verlies aan werkgelegenheid door de sluiting van de mijnen moesten opvangen.
Vandaar ook de grote schaal van ontgrondingswerkzaamheden. De constructie van het uitzichtpunt verwijst naar de transportbanden waarover het zand naar de zeef- en maalinstallaties wordt vervoerd. De installaties sorteren het zand op de juiste korrelgrootte, waardoor exact de juiste soort zilverzand geleverd kan worden aan de verwerkingsindustrie.
Bovendien is de transportband een efficiënt middel om zand (maar ook dekgronden en bruinkool) binnen de groeve over grote afstand te verplaatsen.
Vanuit de groeve kijk je op het natuurlijke reliëf van Zuid-Limburg. De overblijfselen van de delfstofwinning zijn slechts zichtbaar in de vorm van de Zuidplas op de voorgrond en de steenberg van de voormalige Staatsmijn Wilhelmina (met onder andere de skihal van Snowworld) op de achtergrond.
De beboste hoogtes op de horizon vormen de randen van het Caumerbeekdal en Geleenbeekdal met hun zijbeken, met van links naar rechts de Wagestooteberg, de Bousberg, het Kapellerbos, het Kisselsbos, het Aambos en het Imstenraderbos. Deze beboste hoogtes verhullen de grote woonwijken van Heerlen en Landgraaf en gaven Parkstad Limburg haar naam.
Heb jij al wilde dieren gespot?
Vanwege de zilverzandwinning is de Zuidplas en het omliggende gebied jarenlang afgesloten geweest voor publiek. Na de afronding van de winning werd Natuurmonumenten vanaf medio 2021 beheerder van dit gebied.
Daarmee krijgt de natuurontwikkeling in deze groevezone voorrang. Zo hebben onder andere de das, bever, vos, ree en het wild zwijn zich gevestigd in en om het water. Bijvoorbeeld op rustige momenten in de vroege ochtend en late avond heb je grote kans om de dieren te zien, wanneer zij zoeken naar voedsel. En ook de activiteiten van de bever zijn goed te zien. Hij zal met zijn geknaag en naar eigen inzicht de oevers van de Zuidplas herinrichten.
Ook roofvogels als de havik, slechtvalk en torenvalk hebben hun territorium gevonden in deze omgeving en kunnen jagend worden waargenomen. In de aansluitende delen van de groeve broeden oeverzwaluwen. Daarnaast bieden de rietkragen, ruigtes en struwelen een leefgebied voor tal van zangvogels.
Diverse amfibieënsoorten rekenen de Zuidplas tot hun leefgebied. Naast algemene soorten als de bruine kikker en gewone pad komen hier de zeldzamere soorten poelkikker, rugstreeppad en alpenwatersalamander voor. Ze laten zich vaak moeilijk zien, maar de geoefende luisteraar zal hun geluiden herkennen!
