De voormalige steenkolenmijn Oranje-Nassau IV was de kleinste van de vier Oranje-Nassau kolenmijnen. Uit veiligheidsoverwegingen is de mijn vroeger ondergronds verbonden met de Oranje-Nassau III (2 km naar het westen), de Oranje-Nassau I (2,3 km naar het zuiden) en de Staatsmijn Hendrik (3 km in noordelijke richting).
Vanaf deze plek zou je dus ondergronds van Kerkrade via Heerlen naar het Chemelot-complex bij Geleen kunnen reizen!
Steenkoolmijn Oranje-Nassau IV
Het verhaal van de Oranje-Nassau IV start in 1910, als aan de rand van de Brunssummerheide wordt gestart met de aanleg van een ventilatieschacht voor de Oranje-Nassau III. Enkele jaren later werden deze plannen uitgebreid en uiteindelijk is in 1928 de mijn Oranje-Nassau IV in bedrijf gesteld.
De diepste steenkoollagen in deze mijn, die in 1953 zijn ontgonnen, bevonden zich op 545 meter diepte. In ditzelfde jaar is 2,6 miljoen ton steenkool gewonnen! In 1967 is de mijn samengevoegd met de Oranje-Nassau III en zijn de bovengrondse werkzaamheden grotendeels stilgelegd.
De mijn bleef wel functioneren als luchtschacht. In 1973 sloot de Oranje-Nassau III/IV definitief. Dit was een jaar voordat de laatste Nederlandse kolenmijn (de Oranje-Nassau I in Heerlen) definitief zou sluiten.
Van het bovengrondse steenkoolbedrijf resteert alleen de steenberg; dat de enige vrijwel onaangetaste steenberg van alle Nederlandse kolenmijnen is. Inmiddels heeft de natuur deze berg eigen gemaakt. In de steenberg zijn nog de resten te vinden van de leermijn.
De leermijn was een kopie van een mijn waar leerlingen tot mijnwerker werden opgeleid. En voor wie goed kijkt, zijn ook de sporen van de rails waarmee het mijnsteen de berg op werd gelierd nog zichtbaar.
De Oranje-Nassau IV was bovengronds via een spoorlijn verbonden met de Oranje-Nassau I, vanaf waar het vervolgtransport van de steenkool plaatsvond. De spoorlijn lag grotendeels op een dam, waarmee hoogteverschillen in het landschap werden overbrugd. Deze spoordam wordt nu gebruikt als wandel- en fietspad.
